QUANTO VALE UMA OBRA DE ARTE?

Um quadro de Gauguin acaba de bater o recorde no mercado das obras de arte. Em lugar ignorado, comprador ignorado adquiriu de um proprietário suíço, por 300 milhões de dólares, o quadro ´Quando você vai se casar?´. Estranho mercado.

Que critério usar quando se avalia o preço de uma obra de arte? Difere por certo daquele que se usa com qualquer outra mercadoria ou serviço: a infalível ´lei da oferta e da procura´. Obras de arte não têm utilidade, a menos que se chame útil o deleite do olhar. Por isso vão a leilão, que é um habilidoso expediente do capitalismo, a acirrar enfrentamento e competição. Talvez não falte, nesse jogo meio delirante, uma certa dose de exibicionismo. Enquanto isso, fome, Ebola, AIDS e terrorismo grassam na África e outros lugares.

Eugene-Henri-Paul Gauguin nasceu em 1848, em Paris, e viveu parte da infância no Peru. Depois viajou pelo mundo e acabou se estabelecendo na Europa. Não se engajou no movimento impressionista, que então dominava. Assumiu um primitivismo chamado pós-impressionista, com grandes manchas achatadas, certa ingenuidade e pouca profundidade de perspectiva em suas composições. Morreu pobre.

´Quando você vai se casar?´ é um quadro muito bonito. 300 milhões de dólares é uma cifra muito feia.

KIOM VALORAS ARTAĴO?

Pentraĵo de Gauguin antaŭ nelonge atingis rekordon en la merkato de artaĵoj. En nekonata loko, nekonata aĉetanto havigis al si, de svisa posedinto, kontraŭ 300 milionoj da dolaroj, la pentraĵon ´Kiam vi edziniĝos?´. Stranga merkato.

Kian kriterion uzi, kiam oni taksas la prezon de artaĵo? Ĝi certe malsamas ol tiu, kiun oni uzas por akiri ian ajn alian varon aŭ servon: la neevitebla ´leĝo de oferto kaj bezono´. Artaĵoj ne havas utilecon, krom se oni nomas utila la ĝuon rigardi. Pro tio oni portas ilin al aŭkcioj, kiuj estas ruzaj rimedoj de kapitalismo  por akrigi konfrontadon kaj konkuradon. Eble ne mankas, en tia iom delira ludo, dozo da vanta parademo. Dume, malsato,  Ebola,  aidoso kaj terorismo abundas en Afriko kaj aliloke.

Eŭgeno Henriko Paŭlo Gauguin naskiĝis en la jaro 1848, en Parizo, kaj vivis parton de sia infana tempo en Peruo. Poste li vojaĝis tra la mondo kaj fine establiĝis en Eŭropo. Li ne engaĝis sin en la impresionisman movadon, kiu tiam regadis. Li alprenis tiel nomatan primitivismon post-impresionisman, metante grandajn platajn makulojn, iom da naiveco kaj malmulte da perspektivoprofundeco en siajn verkaĵojn.  Li mortis malriĉa.

´Kiam vi edziniĝos?´ estas tre bela pentraĵo. 300 milionoj da dolaroj estas tre malbela cifero.